Ograniczenie możliwości zmiany decyzji o przyznaniu renty lub emerytury
Związki zawodowe, pracodawcy i strona rządowa jednomyślnie poparły senacki projekt zmiany ustawy o Funduszu Ubezpieczeń Społecznych porządkujący zasady oraz czas wzruszania decyzji emerytalnych.
Nowelizacja przepisów była przedmiotem rozmów podczas posiedzenia zespołu problemowego Rady Dialogu Społecznego ds. ubezpieczeń społecznych 28 lipca.
Chodzi o senacki projekt zmiany ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z 28 lutego 2012 r. stwierdził, że niezgodny z konstytucją jest zapis pozwalający na wzruszenie decyzji przyznającej prawo do emerytury lub renty albo określającej ich wysokości, jeżeli zmieniły się dowody stanowiące podstawę jej wydania, albo pojawiły się nowe.
„Zasada ochrony zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez nie prawa, zwana też zasadą lojalności państwa względem obywateli, jest ściśle powiązana z bezpieczeństwem prawnym jednostki. Można ją wobec tego sprowadzić do postulatu takiego stanowienia i stosowania prawa, (…) by nie stawało się ono swoistą pułapką dla obywatela” - napisał Trybunał.
Dostosowując przepisy do orzeczenia TK, Sejm zaproponował zamknięty katalog przypadków i ograniczenie czasu, w jakim może nastąpić wzruszenie decyzji organu rentowego.
I tak, jeżeli dowody zostały sfałszowane, świadomie wprowadzono organy w błąd, czas na wzruszenie decyzji ma wynosić 10 lat od daty jej wydania. Gdy ujawnione zostały nowe dowody, uchylono lub stwierdzono nieważność orzeczenia sądu, na podstawie którego wydano decyzję, okres ten ma wynosić 5 lat. Natomiast w ciągu 3 lat można będzie zweryfikować nieprawidłową decyzję, której podstawą był błąd popełniony przez sam organ rentowy.
Barbara Surdykowska reprezentująca NSZZ „Solidarność” powiedziała, że rozwiązanie zaproponowane w projekcie senackim jest prawidłowe, związek ocenia je pozytywnie, choć od orzeczenia TK opłynęło wiele niestety czasu, co dowodzi, że niezbyt wysokich standardów ochrony praw naszych obywateli.
Anna Grabowska
