Zdaniem Jarosława Gryzy jednym z najważniejszych problemów NATO jest współpraca wywiadów. - Zwróciłbym uwagę na potrzebę współpracy służb wywiadowczych zarówno wewnątrz państw NATO jak i poza Sojuszem, przede wszystkim poprzez wymianę danych wywiadowczych. Dla przeciwstawienia się terroryzmowi współpraca służb specjalnych poszczególnych państw jest kluczowa. Współpraca służb stanowi o najwyższym poziomie zaufania państw do siebie nawzajem – mówi Tygodnikowi Solidarność
Czemu służą szczyty NATO?
Prof. dr hab. Jarosław Gryz, Prodziekan ds. naukowych Wydziału Bezpieczeństwa Narodowego, Akademii Obrony Narodowej: Wszystkie skomplikowane, wymagające dłuższej refleksji aspekty funkcjonowania NATO są omawiane i negocjowane przez miesiące, a bywa, że lata. Szczyty NATO służą do tego, aby te uzgodnione wcześniej decyzje zostały potwierdzone przez przywódców państw. Na szczytach wypełnia też się treścią zobowiązania państw wynikłe z Traktatu Północnoatlantyckiego, między innymi z artykułu piątego.
W mediach pojawiały się stwierdzenia, że kraje Europy Zachodniej są przeciwne rozmieszczeniu żołnierzy Sojuszu w Polsce i krajach bałtyckich. Czy to prawda?
Nie ulega wątpliwości, że wszyscy sobie zdali sprawę z tego, że agresywna postawa Rosji rodzi określone zagrożenia dla wszystkich państw Sojuszu. Wszystkie Państwa NATO są przekonane, że trzeba wzmocnić wschodnią flankę. Rozbieżności dotyczą wyłącznie szczegółów działania.
Kto wysyła żołnierzy, którzy stacjonować będą w Polsce i w krajach bałtyckich. NATO, czy konkretny kraj?
Dzieje się to w ramach zobowiązań, które podejmują państwa NATO. W zakresie decyzji o użyciu wojsk żołnierze będą podlegać Padzie Północnoatlantyckiej, o ich rozmieszczeniu i sposobie przygotowania do zadań zadecyduje będące w Brukseli Dowództwo NATO w Europie. Odpowiedzialność za właściwe zaopatrzenie żołnierzy np. dostarczenie paliwa, jedzenia, zapewnienie odpowiedniej infrastruktury transportowej, wsparcia prawnego, itp. na mocy dwustronnej umowy między państwem przyjmującym a państwem wysyłającym żołnierzy spoczywa na państwie - gospodarzu. Państwo, które wysyła żołnierzy zapewnia ich właściwy ekwipunek i wyposażenie, zapewnia pokrycie kosztów pobytu.
Jaką rolę będą pełniły bataliony?
Bezpiecznika, którego przepalenie z powodu agresji Rosjan spowoduje uruchomienie wszystkich sił Sojuszu.
Jakie są najważniejsze decyzje Sojuszu poza wysłaniem czterech batalionów?
Zwróciłbym uwagę na potrzebę współpracy służb wywiadowczych zarówno wewnątrz państw NATO jak i poza Sojuszem, przede wszystkim poprzez wymianę danych wywiadowczych. Dla przeciwstawienia się terroryzmowi współpraca służb specjalnych poszczególnych państw jest kluczowa. Współpraca służb stanowi o najwyższym poziomie zaufania państw do siebie nawzajem. Ważne jest również, aby wiedzę, która wynika ze współpracy lub działalności służb, politycy kierujący państwami umieli wykorzystać. Szczyt w Warszawie przyczynia się do dopracowania w tym zakresie odpowiedniej formuły.
Czy można podać przykład nie wykorzystania wiedzy operacyjnej służb przez polityków?
W ubiegłym roku do Europy przybyło milion emigrantów, których nikt nie był w stanie zweryfikować. Informacje wywiadów, które niewątpliwie spływały do decydentów nie spowodowały, że politycy powstrzymali napływ uchodźców. Przez tego typu zaniechania państwa nie są w stanie chronić swoich obywateli. W konsekwencji prowadzi to do radykalizacji ich postaw.
Rozmawiał Andrzej Berezowski
fot. pixabay
