Rząd przyjął nowelizację kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zakazującą sądom odbieranie dzieci rodzicom z powodu biedy wbrew ich woli. Jest to realizacja obietnicy wyborczej premier Beaty Szydło. Nowe rozwiązania mają przeciwdziałać „pochopnemu” odbieraniu dzieci rodzicom oraz umieszczaniu ich w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej.
Dotychczas umieszczanie dzieci w placówkach opiekuńczych ze względu na biedę nie należało do rzadkości. Sądy uzasadniały te sytuacje niezaradnością życiową rodziców. Wiele z tych spraw, rodzinnych dramatów, zostało nagłośnionych przez media. Dzieci zabierano rodzicom - choć istniała między nimi silna więź - tylko dlatego, że rodzina nie radziła sobie życiowo. Wiele dzieci w domach dziecka znalazło się wyłącznie z biedy, a nie z powodu dysfunkcji rodziny. Jak podają statystki, skala problemu jest niebagatelna. W Polsce zagrożonych ubóstwem jest ponad 724 tys. rodzin (prawie 2 mln osób).
Teraz, zgodnie z wprowadzoną zmianą, zapisano, że umieszczanie dzieci w pieczy zastępczej będzie środkiem ostatecznym, stosowanym przez sąd opiekuńczy. Wcześniej należy zrobić wszystko, aby innymi środkami przywrócić prawidłowe funkcjonowanie rodziny. Ingerencja we władzę rodzicielską prowadząca do oddzielenia dziecka od rodzica, może mieć miejsce jedynie po wcześniejszym wykorzystaniu przez sąd innych środków lub zastosowaniu form pomocy rodzinie, które okazały się nieskuteczne.
Kodeks rodzinny w takich sytuacjach wskazuje na działania sądu opiekuńczego - zarówno wobec rodziców, jak i samego dziecka. Może on zobowiązać rodziców do pracy z asystentem rodziny, skierować ich na terapię albo ograniczyć im władzę rodzicielską, poddać ją kontroli kuratora sądowego.
Sąd może skierować dziecko do placówki wsparcia dziennego lub zdecydować o umieszczeniu w placówce sprawującej częściową pieczę nad dziećmi.
Odebranie dziecka będzie możliwe wtedy, gdy jest to konieczne ze względu na poważne zagrożenie dobra dziecka, w szczególności jego życia lub zdrowia. W tych wyjątkowych sytuacjach sądy opiekuńcze muszą się kierować nadrzędną przesłanką, jaką jest dobro dziecka i zabezpieczenie jego interesów. Rozdzielenie rodziców i dzieci wyłącznie z powodu ubóstwa - wbrew woli rodziców - nie będzie możliwe.
Znowelizowana ustawa ma wejść w życie 30 dni od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
fot. T. Gutry
www.solidarnoscwielkopolska.pl